بطور کلی خطرات عمده ای که ناحیه سر را در محل های شغلی تهدید می نماید شامل موارد زیر می باشد :

برخورد اشیاء سقوط کرده و پرت شده با سر

برخورد سر با اشیاء ثابت به ویژه در فضاهای محدود و محصور

تماس ناحیه سر با خطوط انتقال برقدار و تجهیزات الکتریکی

گير كردن و كشيده شدن موها به داخل دستگاه ها توسط قطعات گردنده يا متحرك ماشین آلات

آتش گرفتن موی سر

جراحت هاي متداول سر در محیط های شغلی به شرح زير مي باشد:

سوراخ شدن كاسه سر (جمجمه)

شكستگي جمجمه يا مهره هاي گردن

ضربه هاي وارده به مغز بدون شكستگي جمجمه، باعث جابجايي مغز به صورت ناگهاني مي گردد كه ممكن است ضربه هاي مغزي و خون ريزي مغزي را سبب شود

سوختگی ناشی از پاشش مواد شیمیایی و مواد مذاب

شوک الکتریکی (برق گرفتگی)

اجزاء کلاه های ایمنی:

پوسته کلاه

یراق یا سیستم تعلیق کلاه

بهتر است نیروی وارده به گردن از طریق موارد زیر در زمان حادثه مستهلک شود

تقسیم کننده فشار ، باعث تقلیل فشار وارده به جمجمه از طریق توزیع نیرو

شکل کروی و سطح آیرودینامیکی باعث انحراف شی در حال سقوط می شود

کاهنده شوک باعث تقلیل نیروی آنی به جمجمه و مهره ها می شود

وزن کلاه و فاصله مجاز یراق کلاه با تاج پوسته

فاصله آزاد افقی ( فاصله افقی بین سر و نقاط داخلی پوسته یا فاصله هر قسمت با نقاط داخلی پوسته)، نباید کمتر از ۵ میلیمتر و بیشتر از ۲۰ میلیمتر باشد.

فاصله آزاد عمودی (فاصله عمودی بین بالاترین نقطه ماکت سر و پوسته کلاه از داخل)، نباید کمتر از ۲۵ میلیمتر و بیشتر از ۵۰ میلیمتر باشد.

كل مجموع وزن كلاه شامل پوسته و يراق آلات بايستي بين 400 تا 440 گرم باشد

رنگ های کلاه ایمنی

زرد = ایمنی

قرمز = آتش نشانی

سفید = بهره برداری

آبی = تعمیرات

سبز = خدمات فنی

نارنجی = واحدهای غیر فنی و افراد میهمان

خاکستری = پیمانکاران

انواع مواد جهت پوسته کلاه ایمنی

پلي اتيلن (Poly Ethylene) :‌ متداولترين تركيبي است كه در ساخت كلاه ايمني استفاده مي­شود.

اكريلونيتريل بوتادين استايرن (Butadiene Styren Acrylonitrile) :‌ ABS يك تركيب سخت پليمري است كه در فرآيندهاي پيچيده شيميايي ساخته مي­شود. از نظر شكل ظاهري شبيه به نوع پلي اتيلني است ولي با مقاومت مكانيكي بالاتر، كارايي مؤثرتر و قابليت انعطاف كمتر و بالطبع گرانتر.

تركيبات پشم شيشه (Fiber Glass):‌ اين تركيبات مقاومت حرارتي خوبي دارند به همين دليل در هر جايي كه خطر آتش سوزي و ذوب وجود دارد از اين نوع كلاه استفاده مي­شود.

آلومينيومی: اين ماده مقاومت نسبتاً خوبي در مقابل پاشش مواد مذاب داشته و داراي خاصيت ضربه گيري است

فولادی:‌ از فولاد جهت ساخت كلاه ايمني جهت كاربردهاي نظامي استفاده مي­شود. زيرا مقاومت نسبتاً خوبي در مقابل اصابت گلوله و تركش دارد.

بر اساس استاندارد ANSI کلاه های ایمنی از لحاظ جنس، کیفیت و عملکرد در برابر شوک الکتریکی دارای سه کلاس A,B,C می باشند

کلاه های کلاس A  : در برابر نفوذ و ضربه مقاوم بوده و حفاظت لازم را در مقابل ولتاژهای محدود فراهم می نماید ( تا حدود 2200 ولت ). در این کلاس از کلاه ها میزان نشت جریان  در طول یک دقیقه در مقابل برق Hz 60 با ولتاژ  V 2200 متناوب بیش از  mA 3 نیست.

کلاه های کلاس  B : بالاترین سطح حفاظت را در برابرخطرات الکتریکی ، شوک با ولتاژ بالا ، و حفاظت در برابر سوختگی  ایجاد می کند ( تا حدود 20000 ولت ) . آنها همچنین ازخطرات ضربه و نفوذ اشیاء در حال افتادن یا معلق حفاظت می نمایند. در این کلاس که بیشتر توسط کارگران صنایع برق مورد استفاده قرار می گیرد، میزان نشت جریان در طول 1 دقیقه تماس با برق تا V 20000 متناوب در فرکانس Hz 60 بیش از mA 9  نمی باشد.

کلاه های کلاس  C : حفاظت در برابر ضربه و آسایش را به علت سبکی را فراهم می نماید، اما برای حفاظت در برابر خطرات الکتریکی پیشنهاد نمی شود .

کلاس بندی با استاندارد ANSI ویرایش جدید

کلاس  G (General) : دارای کاربرد عمومی بوده و معادل کلاس قدیمی A می باشد. دارای مقاومت تا 2200 ولت است.

کلاس  E (Electrical) : دارای کاربرد الکتریکی بوده و معادل کلاس قدیمی B می باشد. دارای مقاومت تا 20000 ولت است.

uکلاس C  (Conductive) : بدون مقاومت عمده در برابر جریان الکتریسیته (رسانا) می باشد.

انواع تایپ های استاندارد ANSI Z89/1

کلاه های محافظ نوع I  : مقاومت آنها در برابر ضربه های شدید و فرو رفتن اجسام داخل آنها مورد آزمایش قرار گرفته است. باعث کاهش نیروی ضربه حاصل از برخورد اشیاء از ارتفاع می شود و برای محافظت در برابر برخورد اشیا از پشت مناسب می باشند.

کلاه های محافظ نوع  II : علاوه بر محافظت معادل کلاه های نوع I در مقابل ضربه های وارد به بالا و کنار سر، محافظت محدودی نیز در مقابل ضرباتی که به قسمت هایی غیر از مرکز سر وارد می شوند فراهم می کنند.

استاندارد معادل ANSI امریکا  =  EN397  اروپا

آزمايش مقاومت در مقابل ضربه

آزمايش مقاومت در مقابل نفوذ پذيري (سوراخ شدن)

آزمون مقاومت در برابر اشتعال

آزمون های تست کلاه ایمنی

آزمون جذب ضربه: در این آزمون یك جسم كروی 5 كیلویی از ارتفاع یك متری بر روی كلاه قرار گرفته بر روی یك سر مصنوعی رها می‌شود. ماكزیمم نیروی وارده به سر نبایستی از 500 dyne تجاوز كند. این آزمون در دمای C0 10ـ و C050+ و در هوای مرطوب تكرار می‌شود.

آزمون مقاومت در برابر نفوذ: در این آزمون با یك میله سه كیلو گرمی كه قطر آن 100 میلی‌متر است با زاویه 60 درجه ضربه‌ای به كلاه وارد می‌شود كه نوك میله نبایستی كلاه را سوراخ كند.

آزمون مقاومت در برابر اشتعال: در این آزمون كلاه را برای 10 ثانیه در معرض شعله مشتعل كه سوخت آن پرویان و قطر شعله برابر 10 میلی‌متر است قرار می‌گیرد. بعد از كنار كشیدن كلاه از شعله سوختن سطح خارجی نبایستی بیش از 5 ثانیه ادامه یابد.

آزمون مقاومت (عایق بودن) الكتریسته: در این آزمون كلاه پر از محلول Nacl در یك وان پر از محلول یاد شده قرار می‌گیرد میزان نشست الكتریكی در ولتاژ 1200 ولت و 50 هرتز اندازه‌گیری می‌شود كه جریان نشستی بیش از 2/1 میلی‌آمپر باشد.

آزمون مقاومت در برابر گدازه‌های فلزی: این آزمون در صنایع آهن و فولاد صورت می‌گیرد. بدین منظور 300 گرم فلز مذاب با درجه حرارت C0 1400 بر روی پوسته كلاه ریخته می‌شود.

تاریخ انقضاء و زمان استفاده

5 سال از تاریخ تولید در شرایط نگهداری انبار دور از نور و سرما

3 سال از تاریخ شروع استفاده در شرایط استفاده محدود

2 سال از تاریخ شروع استفاده در شرایط استفاده در دمای عادی و سایه

1 سال از تاریخ شروع استفاده در شرایط استفاده در زیر نور آفتاب و مجاورت مواد شیمیایی یا دمای سرد یا گرم